Testy Mini-ITX obudowa Coolcube Cooltek + Sapphire PURE Mini E350
Autor: DYD | Data: 11/02/13
|
  Małe jest piękne, tak niektórzy mawiają i coś w tym jest, bo komputery się systematycznie miniaturyzują. Tym razem nie będzie jednak ani o smartfonach, czy tabletach, lecz zbadamy możliwości platformy Mini-ITX, z której budowane są systemy typu HTPC. W tym celu zrecenzujemy nową obudowę Coolcube firmy Cooltek, która będzie tematem przewodnim recenzji. Resztę platformy Mini-ITX stanowić będzie leciwa już płyta Sapphire PURE Mini E350 na platformie AMD Fusion APU E-350, wyposażona w 8GB pamięci SO-Dimm od Kingstona, dysk SSD i HDD. | |
|
Płyta główna Sapphire PURE Mini E350 (IPC-E350M1)
Do testów zestawu Mini-ITX skorzystaliśmy z płyty głównej Sapphire PURE Mini E350 (dokładne oznaczenie modelu IPC-E350M1). Płyta Pure Mini E350 zbudowana jest w oparciu o zintegrowany układ Fusion APU E-350 zawierający dwurdzeniowy procesor z architekturą Bobcat taktowany zegarem 1.6 GHz oraz układ graficzny Radeon HD 6310 z obsługą bibliotek DirectX 11. Oprócz tego na ich laminacie znajdują się dwa banki na pamięci DDR3 z obsługą do 8GB pamięci (na pudełku producent umieścił błędnie info że maksymalnie wspiera 4GB), po jednym złączu PCI-Express x16 2.0 (przepustowość x4) i MINI PCI-E x1 oraz pięć portów SATAIII 6.0 Gbps. Na tylnym panelu umieszczono między innymi komplet wyjść wizyjnych: HDMI, D-Sub i DVI. Nie zabrakło portów 2 x USB 3.0, 4 x USB 2.0 oraz 1 x e-SATA. Za łączność odpowiada przewodowa sieć Marvell 88E8057 Gigabit LAN oraz bezprzewodowy Bluetooth 2.1 + EDR by Atheros AR3011. Wbudowanej bezprzewodowej karty Wi-Fi płyta nie posiada. Do zasilania płyty mamy standardowe złącze 24-pin ATX oraz dodatkowe 4-pin ATX 12V. Za dźwięk odpowiedzialny jest zintegrowany układ Realtek ALC892 HD Audio CODEC 8-Channel. W wyposażeniu płyty dostaniemy dwa kable SATA, tylni panel I/O, instrukcję obsługi oraz dysk ze sterownikami. Na płycie, a konkretnie na układzie APU (Accelerated Processing Unit) zainstalowano wentylator 40 mm.
Sapphire PURE Mini E350 (IPC-E350M1) (kliknij, aby powiększyć)
Sapphire PURE Mini E350 (IPC-E350M1) (kliknij, aby powiększyć)
Dzięki uprzejmości firmy Kingston wykorzystaliśmy zestaw dwóch pamięci KVR1333D3S9/4G, czyli modułów 4GB 1333MHz DDR3 Non-ECC CL9. Są to pamięci typu SODIMM, spotykane głównie w notebookach. Aktualna cena jednego modułu 4G wynosi około 85zł. Pamięci na płycie PURE Mini E350 pracują w trybie jednokanałowym. Oficjalna specyfikacja płyty PURE Mini E350 wspiera tylko częstotliwości DDR3 800/1066.
Kingston KVR1333D3S9/4G (kliknij, aby powiększyć)
Coolcube Cooltek, czyli kostka Mini-ITX
Coolcube to w pełni aluminiowa obudowa niemieckiej firmy Cooltek przeznaczona dla systemów HTPC i Mini-ITX. Możemy w niej umieścić oczywiście płytę w formacie Mini-ITX, a także standardowych wymiarów zasilacz ATX. Oprócz tego wewnątrz znajdzie się miejsce po jednym napędzie 3.5 i 2.5 cala lub dwa napędy 2.5 cala, a także miejsca na dwie karty rozszerzeń. Producent podaje, że w obudowie zmieści się karta graficzna o maksymalnej długości 180 mm. Wedle specyfikacji opcjonalnie można także zamontować cztery wentylatory o średnicy 40 mm. Przy zasilaczu ATX można skorzystać z chłodzenia o wysokości do około 80 mm. Cena obudowy Cooltek Coolcube wynosi około 50 euro.
Karton Coolcube Cooltek a obok karton obudowy Midi-ITX (kliknij, aby powiększyć)
Wyposażenie Coolcube (kliknij, aby powiększyć)
W wyposażeniu bardzo lekkiego kartonu z obudową Coolcube znajdziemy oprócz obudowy, jednostronicową ulotkę w języku niemieckim z podaną specyfikacją, listą wyposażenia oraz diagramem całej konstrukcji. Jest także zestaw śrub montażowych, cztery gumowe nóżki do naklejenia na spód obudowy oraz jedna opaska zaciskowa do kabli. Sama obudowa jest bardzo lekka, a to dzięki aluminium o grubości 1.5 mm, które zostało użyte do stworzenia całej konstrukcji. Waga tej małej kostki to tylko 1.1 kg, czyli ponad 10-krotnie mniej, niż ciężar solidnej obudowy Midi-Tower ATX. Skoro ważenie mamy za sobą to spójrzmy na wymiary, które sprawiają, że wizualnie Coolcube kojarzy nam się z sześcianem: wysokość 210 mm, szerokość 200 mm oraz głębokość 240 mm. Coolcube występuje na razie tylko w jednej wersji kolorystycznej - czarnej. Aluminium jest szczotkowane, co dodaje obudowie elegancji i poprawia design, który ustawiony w salonie na pewno nie będzie raził tandetą.
Przód Coolcube, logo, przycisk Power i dobra faktura szczotkowanego aluminium (kliknij, aby powiększyć)
Prawa ściana i zewnętrzne porty na krawędzi (kliknij, aby powiększyć)
Pozostały ściany Cooltek Coolcube (kliknij, aby powiększyć)
Przód obudowy został wyposażony w srebrny przycisk zasilania Power, dodatkowo dyskretnie podświetlany na niebiesko, zaś pod przyciskiem umieszczono logo firmy w srebrnym kolorze. Wspomniane elementy są delikatne i ładnie komponują się w ascetycznym wyglądzie obudowy. Trzeba jednak uważać, aby nie odkleić napisów "Cooltek", bo nam podczas wycierania przodu szmatką odpadło kawałek litery "K". Na prawej ścianie, a raczej jej krawędzie znalazły się po jednym porcie USB2.0 i USB3.0 oraz wyprowadzenia złącza HD-Audio z płyty głównej (mikrofon i głośniki). Góra jest gładka bez żadnych dodatków, a cała lewa część obudowy posiada wentylowane otwory do wydalania ciepła z wnętrza. Z tyłu Coolcube'a znajdziemy duży otwór na "plecy" zasilacza (standardowy ATX), mniejszą przestrzeń na panel I/O z płyty głównej oraz dwie zaślepki kart rozszerzeń + srebrna naklejka, którą można spokojnie zerwać. Spód obudowy posiada również wentylowane otwory oraz dodatkowo gumowe podkładki, które przydadzą się podczas montażu dysków SDD lub HDD. Nogi pod obudowę doklejamy samemu, ale lepiej to zrobić po wyposażaniu Coolcube'a we wszystkie części.
Demontaż dwóch ścian i mamy widok na wnętrze obudowy (kliknij, aby powiększyć)
Zaglądamy teraz do środka. Wpierw należy odkręcić cztery śruby i zdjąć lewą ściankę, następnie można przy pomocy sześciu śrub odkręcić spód obudowy. Śrubki są dobrze spasowane, nie wystają poza obręb obudowy. Do spodniej ściany będziemy mocować HDD / SSD. W środku mamy cztery kołki z gwintami do zamocowania płyty Mini-ITX, wyprowadzenia okablowania do portów USB3.0 i USB2.0, HD-Audio i kabelków podświetlenia LED i włącznika Power. Jest też mała półka, na której oprze się zasilacz ATX.
Dyski gotowe do wmontowania (kliknij, aby powiększyć)
Montaż dysków na dolnej ściance (kliknij, aby powiększyć)
Montaż dysków na dolnej ściance (kliknij, aby powiększyć)
Można teraz przystąpić do mocowania dysków. Cooltek jak już wspominaliśmy, umożliwia zainstalowanie na dolnej ściance maksymalnie dwóch 2.5 calowych dysków lub kombinację 3.5/2.5. My w nim zainstalujemy tradycyjny HDD 3.5 cala Seagate 750GB SATA oraz 2.5 calowy SSD 96GB Kingston HyperX. Dyski montujemy w wyznaczonych miejscach, korzystając z gumowych podkładek oraz śrub z wyposażenia. Całość sprawnie ląduje na spodniej ścianie.
Płyta główna Sapphire PURE Mini E350 w obudowie Mini-ITX (kliknij, aby powiększyć)
Pora na włożenie do obudowy naszej płyty głównej Sapphire PURE Mini E350, wraz z założonymi pamięciami. Pamięci jak i całe konieczne okablowanie, należy włożyć przed montażem zasilacza. W naszym przypadku były to dwa kable SATA oraz wyprowadzenia USB2.0 i HD-Audio. Po zamontowania zasilacza nie będzie dostępu do żadnych elementów wewnętrznych płyty. Zasilacz także należy podpiąć przed jego zamontowaniem, a okablowanie warto schować pod zasilacz w czasie montażu. Miejsca za dużo nie mamy, więc trzeba uważać podczas montowania zasilacza, aby wiązkami nie uszkodzić czego na płycie. Jeśli zechcemy instalować kartę zewnętrzną, wówczas może zrobić się naprawdę ciasno, więc w przypadku takiej próby trzeba mieć to na uwadze. Miejsca w obudowie mamy maksymalnie na 18 centymetrową kartę graficzną.
Ciąg dalszy montażu (kliknij, aby powiększyć)
Ciąg dalszy montażu (kliknij, aby powiększyć)
Jak już mamy płytę i zasilacz we właściwym miejscu pozostaje założyć ściankę z dyskami. Tutaj nastąpił mały problem, bo w jednej wiązce zasilania SATA (przy HDD 3.5 cala) brakowało miejsca, bo złącze jest bardzo blisko ściany, a wiązka jest łączona dwoma kablami. Lekkie poluzowanie śrub dysku HDD pomogło i dało się wcisnąć zasilanie. Na zdjęciu widać, że wtyczka SATA troszkę odstaję. Całość następnie skręcamy i pozostaje tylko naklejenie czterech nóg. Pamiętać trzeba, że po zamontowaniu zasilacza dostęp do laminatu płyty od wewnątrz jest niemożliwy.
Finalizacja montażu (kliknij, aby powiększyć)
Finał montażu (kliknij, aby powiększyć)
Po zmontowaniu osprzętu w obudowie, można zaprezentować platformę Mini-ITX w pełnej okazałości. Tak prezentuje się na biurku z monitorem 27 cali i mini klawiaturą Microsoft.
Platforma Mini-ITX (kliknij, aby powiększyć)
Platforma Mini-ITX podczas pracy i testy
Płyta główna Sapphire PURE Mini E350 w swoim oficjalnym supporcie nie posiada jeszcze sterowników do Windows 8, chociaż niektóre sterowniki (np. do Audio) informują, że jest on także przeznaczony dla ósemki. Postanowiliśmy zainstalować na nim wersję Windows 8 Pro. Z uwagi że nasza obudowa nie ma i nie pomieści napędu optycznego, system wgrywamy za pomocą narzędzia Windows 7 USB DVD Download Tool (działa zarówno dla systemu 7 i 8) na pamięć pendrive. Następnie zaglądamy do Biosu (AMI). Nie posiada on możliwości aktualizacji Biosu z własnego poziomu, trzeba to zrobić z systemu Windows 32-bit. Po wgraniu nowego Biosu patrzymy co on zawiera. Ustawień za wiele nie mamy - pamięci mogą pracować tylko na 400 i 533 MHz (standard DDR3 800/1066), więc z naszych pamięci nie uzyskamy DDR3-1333 - wykrył 8GB prawidłowo. Są standardowe ustawienia dla chipsetu podzielone na sekcję północ/południe. Jest informacja o zainstalowanym APU w postaci AMD E-350 Dual Core 1600 MHz (raportuje dokładnie 1614) zasilany 1300mV pracujący także w oszczędnej wersji 800MHz. W sekcji monitoringu H/W znajdziemy informacje o temperaturach, napięciach i obrotach coolera, można także ustawić kontrolę SmarFan, która jednak nie powodowała zmniejszenia prędkości wentylatora CPU. Wentylator szalał z prędkością ~5400 rpm, nie można było zmniejszyć mu obrotów i nie dawał o sobie zapomnieć. Nic ciekawego w Biosie więcej nie znajdziemy, idźmy więc dalej.
Instalacja zarówno systemu Windows 7 jak i Windows 8 przechodziła bez problemów. Po zainstalowaniu Windows 8 wszystkie urządzenia zostały wykryte, włącznie z Bluetooth. Warto jednak zrobić od razu Windows Update, w celu pobrania najnowszych aktualizacji. Do systemu dograliśmy sterowniki HD-Audio Relteka i pakiet Catalyst AMD. Sterowniki AMD od Sapphire nie mają jeszcze statusu WHQL dla Windows 8, więc podczas instalacji trzeba zatwierdzić odpowiedni komunikat. Po instalacji driverów AMD otrzymujemy stary sterownik Catalyst 12.10, który można automatycznie zaktualizować aktualnie do wersji 13.1 WHQL. Układ Radeon HD 6310 może dynamicznie pobrać do 384MB pamięci. Poniżej kilka zrzutów ze specyfikacją sprzętu oraz Indeks wydajności systemu zarówno pod Windows 7, jak i Windows 8.
CPU-Z i AMD APU E-350
GPU-Z i AMD APU E-350
Indeks wydajności systemu Windows 7
Indeks wydajności systemu Windows 8
Po wygrzewaniu i obciążeniu platformy Mini-ITX aplikacją Aida64 temperatura procesora wzrosła z 43 do 67 °C. Wentylator cały czas pracował z pełną mocą obrotową (~5400 rpm), funkcja SmartFan nie działała prawidłowo. Poniżej temperatury minimalne (idle) i maksymalne po obciążeniu całego systemu włącznie z HDD i GPU.
Temperatury idle i stress @ Aida 64
Aida 64 Stress Test (kliknij, aby powiększyć)
Podczas uruchomionego dobrej jakości video Full HD 1080p (x264 L4.1 High @ 16.5 Mbps, audio DTS 5.1 @ 1509 kbps, rozdzielczość 1916 x 1080) w odtwarzaczu VLC Player z włączonym wsparciem dla GPU, pełna płynność była zachowana. W czasie oglądania video pobór mocy procesora wahał się w zakresie od 28 do 50% zajętości.
Sprawdźmy teraz na jaką wydajność możemy liczyć korzystając z platformy Mini-ITX zbudowanej na jednostce Fusion APU z dwurdzeniowym AMD E-350 1.6GHz. Do porównania m.in. użyliśmy już dość leciwego netbooka Asus EeePC z dwurdzeniowym procesorem Intel Atom 330 z zegarem 1633MHz (45nm) oraz układem graficznym NVidia ION (65nm, 256MB pamięci dynamicznej). Netbook posiadał tylko 2GB RAM DDR2. Dla zobrazowania wyników dodaliśmy także kilka innych konfiguracji, w zależności od testu. W porównaniu wystąpił też Ultrabook Samsung NP 530U3B-A02 z procesorem Intel Core i5-2467M z zegarem 1,60 GHz, 4GB pamięci DDR3 i układem graficznym Intel HD 3000. Są także wyniki z płyty GA-F2A85XM-D3H w formacie Micro ATX z procesorem AMD A10 5800K, który to zestaw niebawem zaprezentujemy na TwojePC.pl
Dla porównania wyniki poboru mocy zestawu Micro ATX GA-F2A85XM-D3H + AMD A10 5800K + 8GB RAM wynoszą 45-50W w idle, 135-175 Aida64, 52-58 vide 1080p oraz 140-170 gra Hard Reset.
Wnioski
Płyta główna Sapphire PURE Mini E350 zbudowana na układzie Fusion APU E-350 z dwurdzeniowym procesorem AMD zegarem 1.6 GHz oraz układem graficznym Radeon HD 6310 nadaje się praktycznie tylko jako platforma do oglądania filmów. Tutaj jednak przeszkadza wentylator, który działa non-stop na pełnych obrotach. Do przyjemnej pracy, czy też próby zagrania w jakiś sensowny tytuł na tym procesorze i zintegrowanym GPU dużo brakuje. Trzeba jednak zaznaczyć, ten model płyty obecnie nie jest dostępny w sprzedaży i nie jest to model nowy, dotyczy to również układu APU E-350. Następnym razem, postaramy się zaaplikować do platformy Mini-ITX coś nowszego i bardziej wydajnego od układu Fusion APU E-350.
Z kolei obudowa Cooltek Coolcube spisała się okazale i jest godna polecenia do budowy eleganckich i nieźle wyposażonych HTPC. Pomieści ona standardowy zasilacz ATX, zmieści zewnętrzną kartę graficzną (180 mm) oraz daje możliwość zainstalowania dwóch napędów. Może nie przypaść do gustu osobom korzystającym z płyt DVD lub Blu-ray, bo miejsca dla tego typu napędów nie ma. Na uwagę zasługuje zastosowany świetnej jakości materiał, w postaci szczotkowanego aluminium. Cieszą wyprowadzenia na krawędzi dla Audio, USB2.0 i USB3.0. Razi trochę łatwo odchodzące logo producenta z frontu obudowy, tutaj Cooltek mógłby bardziej się postarać, aby nie gubił liter. Cena obudowy wynosi około 50 Euro.
Platforma Mini-ITX (kliknij, aby powiększyć)
|
