Firma AMD świętuje właśnie swoje 55 urodziny. Producent znany jest głównie z oferowania procesorów konsumenckich (obecnie Ryzen, a dawniej np. Phenom i Athlon) i serwerowych (teraz EPYC, dawniej Opteron), a od 2007 roku także kart graficznych Radeon. Firma AMD została założona na początku maja 1969 roku przez młodego, wówczas 33-letniego inżyniera Jerrego Sandersa, który pozostał jej prezesem i dyrektorem generalnym aż do 2002 roku. Jerry Sanders pracował od 1961 roku w Fairchild Semiconductor, ale po nabyciu w 1968 roku tej firmy przez Motorolę i zaprowadzeniu w niej przez Motorolę swoich porządków zdecydował się opuścić szeregi firmy i założyć własny biznes. Tak powstała firma Advanced Micro Devices (AMD).
Swoją obecną pozycję i długie istnienie AMD może zawdzięczać Intelowi - w 1976 roku potrzebował on wsparcia w realizacji kontraktu z IBM na dostawę procesorów 8085, i zlecił ich produkcję AMD. Później w 1982 roku obie firmy podpisały umowę licencyjną upoważniającą AMD do produkcji procesorów z architekturą x86.
Początkowo firma AMD produkowała własne wersje procesorów Intela, zwiększając ich częstotliwości taktowania, później zmodyfikowane wersje procesorów Intela, aż w drugiej połowie lat 90. zdecydowała się opracować od podstaw w pełni własne procesory.
Tak powstały procesory Athlon, debiutujące na rynku w 1999 roku, które w okresie kilkunastu następnych miesięcy wygrały pojedynek z Pentium III, a ich następne wersje w postaci modeli Athlon 64 cieszyły się dużą popularnością, aż do debiutu Intel Core 2 Duo w 2006 roku. Później dla AMD przyszedł słabszy okres - kolejne procesory z serii Phenom (lata 2008-2010) nie były już tak rewelacyjne, a następne z serii FX (debiut w 2011 roku) okazały się zupełnym niewypałem.
W międzyczasie pod koniec 2006 roku AMD zakupiło firmę ATI, producenta kart graficznych Radeon, za bardzo wysoką wówczas cenę 5,4 mld USD. Trzy lata później w obliczu problemów finansowych producent sprzedał swoje fabryki w niemieckim Dreźnie inwestorowi z Dubaju, i następnie zamawiał wytwarzanie układów scalonych w nowej firmie GlobalFoundries, a później w tajwańskiej firmie TSMC.
Na odrodzenie swojej mocnej pozycji na rynku procesorowym firma AMD potrzebowała aż dekady, nastąpiło to dopiero w latach 2017-2020, kiedy zadebiutowały zupełnie nowe i opracowane od postaw procesory Ryzen (oraz serwerowe EPYC) z architekturami ZEN 1, ZEN 2 i ZEN 3.
W chwili obecnej cena akcji AMD wynosi około 150 dolarów za sztukę i jest około 45 razy wyższa niż 10 lat temu, a kapitalizacja giełdowa firmy to na ten moment 239 miliardów dolarów - dla porównania Intel jest obecnie wyceniany na giełdzie na 132 miliardy dolarów.
Od prawie 10 lat prezesem i dyrektorem generalnym AMD jest dr. Lisa Su, mająca obecnie 54 lata, w przeszłości kończąca z wyróżnieniem studia różnych stopni (aż do doktorskich) z dziedziny inżynierii elektronicznej na Massachusetts Institute of Technology (MIT). Z uwagi na jej późniejsze osiągnięcia zawodowe, dwa lata temu uczelnia MIT zdecydowała się nazwać jej imieniem jeden z budynków MIT, w którym mieści się ośrodek inżynierii i badań nad nanotechnologią.
pierwszym procesorem zawierającym jedynie technologię AMD był nie Athlon a K5 (autor: ekspert_IT | data: 3/05/24 | godz.: 07:04) https://en.m.wikipedia.org/wiki/AMD_K5.
Co więcej, w artykule nie ma mowy o przełomowym w historii AMD procesorem 386, odtwarzanym bez umowy licencyjnej z Intelem na podstawie mikroskopowej analizy układu.
Co więcej przełomowe było również przejęcie Nexgen przez AMD w 1996 roku, na bazie tego technologię Nexgena powstał k6 i k6-2 oraz k6-3, wykorzystano je także w k7/Athlon.
Zarówno kupno Nexgen jak i ATI z jednej strony były przełomowe z drugiej o mało nie doprowadziły firmy do bankructwa...
Zbyszek (autor: kombajn4 | data: 3/05/24 | godz.: 07:20) Jak pisałeś tą skróconą historię AMD to trochę ci się kartki posklejały LOL.
Pierwszym w pełni własnym cepem x86 AMD był K5 który notabene na dzień dobry miał wyższe IPC więc AMD właśnie wtedy wymyśliło PR - pentium rating. Potem było kilka wersji K6 i dopiero Athlon.
No i dodałbym że jako pierwsi przełamali 1GHz, stworzyli x86-64 używane do dzisiaj. No i pierwsi wypuścili 4 i 6 rdzeniowe procesory.
Miałem Phenoma II X6 1045T - kapitalny uniwersalny procek i do gier i do konwersji wideo. Dla mnie w prockach AMD zawsze najważniejsze było to że mają długie wsparcie dla jednej platformy - jak poskładam bude to potem mam kolejne dwie, trzy generacje kolejne generacje i do wyboru do koloru procesorów.
@kombajn4 (autor: Promilus | data: 3/05/24 | godz.: 11:46) K5 miało wyższe IPC, ale tylko w instrukcjach całkowitoliczbowych, FPU w K5 kulało mocno. W K6 będącym de facto konstrukcją NexGena (którego AMD przejęło) nie było dużo lepiej stąd adaptacja pomysłu MMX na potrzeby 3D i powstanie zestawu 3DNow! które może nie pozwolił dobić do wydajności Pentium II, ale już zwykłego Pentiuma MMX przebijał. Co do platformy to... jakie wsparcie miała AM3+? ;) Stworzona dla Bulldozer? Aaa, no właśnie, wypuścili Bulldozer, potem Vishere... a steamrollera i excavatora tylko FM1. Olali wszystkich graczy, którzy zainwestowali w topowe płyty.
Promilus (autor: Markizy | data: 3/05/24 | godz.: 18:43) a tu przesadzasz steamrollera i excavatora wyszły tylko na FM2+. Llano trafiło tylko na FM1 , na FM2 mieliśmy Trinity i Richland, FM2+ które obsługiwały dwie poprzednie rodziny i Kaveri(steamrollera) i Carrizo(excavator).
@Markizy (autor: Promilus | data: 3/05/24 | godz.: 18:50) No wyszły, a na AM3+ nie wyszło nic po Vishera... Czyli martwa platforma w rok po jej starcie. Platforma mająca być tańszą odpowiedzią na i7 intela... i zasadniczo po latach tańszą alternatywą o podobnej ogólnej wydajności (z wyjątkiem gier ;) ) była. NIE DOCZEKAŁA SIĘ NOWYCH SZYBSZYCH RDZENI MIMO, ŻE AMD JE OPRACOWAŁO! Czyli do czasu powstania Zen de facto nie było ŻADNEJ platformy high endowej oprócz tej, którą AMD uśmierciło swoją nieaktywnością w sektorze...
@Promilus (autor: ekspert_IT | data: 4/05/24 | godz.: 09:35) https://en.m.wikipedia.org/wiki/Socket_AM3%2B no nie rok po starcie. Debiut am3+ to 2011 a debiut am4 to 2016rok. Ale istotnie nie było na am3+ CPU z ponad 8 rdzeniami. A po drodze było jeszcze Fm2...
@ekspert_IT (autor: Promilus | data: 4/05/24 | godz.: 12:48) Debiut AM4 to 2016, ale Zen dopiero 2017. Innymi słowy w 2011 wprowadzili platformę dla "wysokowydajnej rodziny procesorów bulldozer" z serii FX, która otrzymała w 2012 roku drobny upgrade do architektury Piledriver i od tamtej pory mimo wyjścia jeszcze 2 odsłon architektury Bulldozer (czyli wspomnianego wcześniej Steamrollera i Excavatora) to AM3+ NIE otrzymało już nic nowego, tylko platformy APU na FMx które z kolei miały ograniczoną ilość rdzeni więc... sorry, ale to splunięcie w twarz milionom fanów, którzy zainwestowali w tą platformę licząc, że kolejne wersje buldka już trochę zakopią przepaść w wydajności (i tak by było - wystarczy porównać wydajność excavatora do piledrivera). Może nie byłoby super, ale przynajmniej byłoby coś... a przez to posunięcie nie było nic, tylko parę odświeżynek piledrivera
Promilus (autor: Markizy | data: 4/05/24 | godz.: 22:09) a FM1 i FM2(+) też udane nie były za bardzo, to drugie dostało nowsze rdzenie tylko wcale nie szybsze od przednich.
cd.. (autor: kombajn4 | data: 5/05/24 | godz.: 07:42) A w kwestii "nie było nic" to na AM3+ była Vishera z taktowaniem 5GHz za jedyne 920$ ;)
A tak (autor: kombajn4 | data: 5/05/24 | godz.: 07:50) generalnie to myślę że w AMD doskonale wiedzieli że FXy to ślepa uliczka i dlatego nie wyszło nic nowszego na AM3+ tylko cała para poszła w przygotowanie Ryzena. I dobrze się stało.
@kombajn4 (autor: Promilus | data: 6/05/24 | godz.: 05:37) człowieku, jak się ma wspieranie na "odświeżonej specjalnie pod FX wersji AM3" procesorów AM3 do tego, że z 4 wydań rodziny bulldozer na tej platformie pojawiły się 2 i oprócz odświeżynek w rok po premierze nie było nic nowego? Czytasz to czytaj ze zrozumieniem....
tylko ATi (autor: ziemowit | data: 6/05/24 | godz.: 07:59) szkoda :(
Promilus (autor: kombajn4 | data: 6/05/24 | godz.: 08:24) Mniej kofeiny i nerwów. Mi chodziło po pierwsze o to ile w sumie generacji można było wstawić na te płyty a po drugie sam napisałem że moim zdaniem olali kolejne wersje FXa na AM3+ bo wiedzieli że to jest ślepa uliczka i Lisa Su przekierowała wszystkie prace na rozwój nowej platformy.
Ponadto we wcześniejszych latach przykładowo miałem na jednej płycie głównej Durona 800MHz, potem Athlona Xp 1800+ a potem Athlona XP 3200+ na rdzeniu Barton. Trzy różne generacje pod jeden socket i jedną płytę.
... A po co kolejne wcielenia buldka na AM3+ skoro dopiero ostatni... (autor: SebaSTS | data: 6/05/24 | godz.: 13:15) ... Excavator – Family 15h (4th-gen) na FM2+ dorównał w IPC Phenom II. Co nie zmienia faktu, że chcieli dać zarobić producentom płyt głównych...
@SebaSTS (autor: Promilus | data: 6/05/24 | godz.: 17:26) Sprawdź wydajność 6 rdzeniowej vishery vs 6 rdzeniowy phenom w grach 2015+ to się zdziwisz. A przecież następcą Thubana były FX z 4 modułami, a nie 3. Co przekłada się na jednak WYŻSZĄ wydajność FX - w grach i aplikacjach. A tu mowa o Vishera czyli Piledriver - 2 generacja... To o ile jeszcze byłoby lepiej gdyby był Excavator na AM3+? Może nawet mogłyby się zmieścić w tym wyżyłowanym TDP procesory 5-6 modułowe (10-12 rdzeni integer). A sprawa jest dość prosta, AMD zwyczajnie nie załatwiło odpowiednich mocy przerobowych w GF więc łatwiej im było całość procesu 28nm bulk pchnąć w APU zamiast obok 28nm bulk próbować uruchomić 28nm soi dla am3+. Niemniej klocuszki do budowy CPU mieli. To było do ogarnięcia. Im się zwyczanie nie chciało. To jest właśnie główny powód dlaczego wraz z premierą Zen zobowiązali się do zapewnienia wsparcia AM4 przez ileś lat i ileś generacji do przodu... bo dobrze wiedzieli, że najwierniejszym sprzedali kopa w dupę więc MUSZĄ powrócić do zdecydowanie lepszej polityki niż prowadzi intel bo inaczej nawet z dobrym produktem NIC na tym rynku nie ugrają.
@Promilus (autor: rainy | data: 6/05/24 | godz.: 20:34) Jesteś ogarniętym gościem, ale z całym szacunkiem bijesz teraz przysłowiową pianę i to już w kolejnym newsie o AM3+.
Przypominam, iż pierwszy Zen miał 52 procent wyższe IPC niż Excavator, a nie była to jeszcze tak dobra architektura jak np. Zen 3.
Steamroller był wydany w 2014 roku, Excavator w kolejnym, AM4 jako socket debiutowało jesienią (wrzesień) 2016, Zen 1 marzec 2017.
Myślę, iż w 2014/2015 AMD już wiedziało, iż Zen będzie znacznie lepszą architekturą i dlatego nie wydali już żadnych nowszych FX-ów.
Btw, mam wrażenie, że zapominasz, w jak marnej kondycji finansowej było AMD circa 10 lat temu - gdyby Zen nie wypalił najprawdopodobniej by zbankrutowali
@rainy (autor: Promilus | data: 6/05/24 | godz.: 22:14) Dlatego właśnie pierwszym CPU na AM4 był ... APU na excavator (Bristol Ridge iirc)
...
kurtyna
Biję pianę? Jak ktoś pisze, że AMD ZAWSZE utrzymywało długie życie socketu to niestety prostuję nieścisłości. AMD długo trzymało się Socket 7 oraz Socket A (tudzież slotA).
A potem? Desktopowe platformy K8 w desktopie to start z Socket 754 w 2003 - z niską sprzedażą i kilkoma procesorami na krzyż. 939 wyszedł rok później, w 2004 i utrzymywał się przez całe 2 lata, bo w 2006 już wchodziło AM2. I tutaj - jeśli mieliśmy dobrą płytę - to nawet i Phenoma II X4 można było włożyć. Support ładny. Oczywiście już w 2007 odświeżono platformę i szybszy HT i obsługę pamięci 1066MHz (dla Ageny czyli pierwszego Phenoma - wielkiej kupy). Żeby nie robić zamieszania wraz z premierą poprawionego Phenoma czyli Phenoma II zadebiutował Socket AM3, ale tylko modele które wtedy miały premierę go wymagały (ze względu na wyłączony kontroler DDR2 - nie mogły działać w starszych płytach). Kolejne serie działały na AM2(+) - czyli platforma z 2006r. teoretycznie łykała proce wydawane w 2009/2010. Oczywiście DDR3 miało być hiper duper zajefajne i gotowe na kolejną generację. Szczególnie z chipsetami 870/890 ... I co? I się wys*ało... Bo AMD zażyczyło sobie ciemniawego socketu z rzekomo większą obciążalnością (i jeszcze wsadzali chipset 9xx chociaż się NICZYM nie różnił od 8xx i co oczywiste byli producenci co wspierali buldka na starszych chipsetach bez problemów). A AM3+ to rok 2011 - aż do 2016 nie było ŻADNEGO nowego socketu dla high performance desktopa. Nie było też żadnego nowego procesora na ten socket. A nowa platforma AM4 była rzeczywiście nowa dopiero z wejściem Zen więc w 2017. Czyli jeśli raczysz zauważyć wbrew wcześniejszej polityce CAŁKOWICIE olano gamingowego desktopa. A AMD pod kreską było wielokrotnie, szczególnie w pierwszych latach po nabyciu ATI (i niewypałach jak HD2900). Przypomnę tylko, że w latach gdy AMD postanowiło NIE wydawać wydajnych procesorów na AM3+ opracowywało kolejne wersje GCN i choć pierwsze miały nawet spory sukces to udziały rynkowe i tak się kurczyły, a inwestycje leciały pełną parą byle nv nie uciekła za bardzo (co i tak zrobiła, bo wielkie RDNA okazało się takim samym boostem jak wielki bulldozer).
D O D A J K O M E N T A R Z
Aby dodawać komentarze, należy się wpierw zarejestrować, ewentualnie jeśli posiadasz już swoje konto, należy się zalogować.
