P45 - ostatni taki chipset - test płyty Asus P5Q Deluxe
Autor: Lancer | Data: 13/06/08
| |
|
Asus P5Q Deluxe
Swoją płytę Asus zbudował na bazie połączenia najnowszych chipsetów Intela: P45 Express + ICH10R. Laminat koloru czarnego ma wymiar pełnego ATX-30,5x24,5cm
Płyta w całej okazałości (kliknij, aby powiększyć)
Konfiguracja portów:
- 3 mechaniczne sloty PCI Express x16
- 2 złącza PCIe x1
- 2 tradycyjne gniazda PCI
- 4 banki DIMM z obsługą do 16GB modułów DDR2.
Widok na złącza PCI Express (kliknij, aby powiększyć)
Obecność aż 3 gniazd PCIe x16 zdolnych do jednoczesnej pracy w trybie 2x PCIe 2.0 x8 (niebieski i górny czarny) + PCIe x4 (dolny czarny) umożliwia obsługę kart graficzny ATI w trybie CrossFireX.
Jak na mostek południowy z przyrostkiem R przystało, obsługiwane są funkcje RAID 0, 1, 0+1, 5 i JBOD dostępne przez 6 portów SATA 2.0. Kontroler mostka południowego nie posiada obsługi napędów PATA, Asus posiłkuje się więc dodatkowym chipem Marvell 88SE6121 dostarczającym pojedynczy kanał PATA i eSATA. Kolejny Silicon Image 5723 obsługuje dwa dodatkowe złącza SATA 2.0.
Okolice mostka południowego płyty. Widać wygięte porty SATA - czerwone są kontrolowane przez mostek południowy, pomarańczowe przez chip Silicon Image. Zwracają uwagę dwa spore przyciski: włącznik i reset. W czasie pracy komputera, są one podświetlone. Dwa czarne podłużne "scalaki" umieszczono z lewej strony nieco powyżej włącznika, to zdublowana pamięć BIOSu (kliknij, aby powiększyć)
Panel tylny płyty. Kolejno od lewej znalazły się tu: złącza: PS/2 + 2x USB, elektryczny i optyczny S/PDIF, LAN + 2x USB, FireWire + eSATA, LAN + 2x USB i na końcu analogowe złącza audio (kliknij, aby powiększyć)
Porty USB 2.0 w liczbie 10 rozplanowano w następujący sposób: 6 w tylnej części płyty i 4 kolejne na dołączanym śledziu. Nie zabrakło też miejsca dla dwu złącz FireWire (tradycyjnie jedno z nich jest na śledziu, drugie z tyłu płyty). Warto zauważyć iż płyta posiada tylko pojedyncze gniazdo PS/2 do podłączenia klawiatury lub myszki. Panel I/O nie posiada COMa czy LPT, choć piny umieszczone na płycie umożliwiają podłączenie pojedynczego COM "na śledziu".
Funkcje dźwiękowe realizuje ośmiokanałowy kodek audio Analog Devices AD2000BX oparty na logice standardu Intel High Definition Audio. Separowane, analogowe złącza umieszczone na panelu I/O zgodne są ze standardem 7.1. Całość uzupełnia optyczne i elektryczne złącze S/PDIF.
Za obsługę sieci odpowiadają dwa gigabitowe chipy Marvela 88E8056 i 88E8001. Ten pierwszy komunikuje się mostkiem południowym za pośrednictwem szyny PCIe, drugi korzysta z szyny PCI. Zabrakło niestety kontrolera sieci bezprzewodowej Wi-Fi.
Od lewej: chip Marvela podłączony pod szynę PCI odpowiedzialny za obsługę sieci, chip zajmujący się obsługą FireWire i malutki scalak kodeka audio z prawej (kliknij, aby powiększyć)
Dodatkowy rzut okiem na płytę (kliknij, aby powiększyć)
Elementy na płycie są chłodzone zespołem połączonych rurkami cieplnymi radiatorów. Mostek południowy wyposażono w blok łączący się rurką cieplną z podstawą dużego radiatora na mostku północnym. Ten z kolei łączy się z radiatorem umieszczonym na tranzystorach bloku zasilającego. Jako że układ zasilający procesor podzielony jest na dwie części, dodatkowy radiator chłodzący 8 z 16 faz znalazł się w górnej części płyty. Co dosyć istotne, radiatory mocowane na bloku zasilającym przykręcone są śrubkami do metalowej płytki umieszczonej po drugiej stronie laminatu. Dzięki temu, po założeniu coolera na procesor PCB mniej się wygina, a radiatory bloku zasilającego nie powinny odstawać od chłodzonych elementów.
Spodnia strona płyty w okolicach gniazda procesora (kliknij, aby powiększyć)
Asus wyposażył swój wyrób w chłodzenie całkowicie pasywne. Ale tradycyjnie już, w przypadku gdy CPU ma być chłodzony przy pomocy zestawu WC, na radiatory bloku zasilającego założyć należy wentylatorek wymuszający opływ powietrza wokół gniazda procesora. Owy wentylator znajduje się w pudełku.
Płyta pobiera prąd z 24-pinowej wtyczki ATX i 8-pinowej AUX. Blok zasilający procesor jest rozbudowaną konstrukcją szesnastofazową. Pamięci i mostek północny zasilane są z kolei z dwufazowych zasilaczy. Niestety ciągle Asus nie zdecydował się na użycie cyfrowych regulatorów napięcia. Laminat zawiera 5 gniazdek FAN do podłączenia wentylatorków. Wszystkie zastosowane przez Asusa kondensatory są oczywiście typu solid-state.
Socket procesora w alejce radiatorów (kliknij, aby powiększyć)
Dwufazowy zasilacz pamięci. Powyżej dwie zworki odblokowujące możliwość bardzo wysokiego podniesienia napięcia procesora i mostka północnego, które standardowo jest ograniczone kolejno do 1,7 i 1,76V (kliknij, aby powiększyć)
Z myślą o niecierpliwych użytkownikach, Asus zastosował w swoim produkcie prosty system operacyjny oparty na Linuksie. Express Gate to okrojony do obsługi kilku podstawowych aplikacji system, zainstalowany na karcie flash. Pamięć jest całkowicie niewidoczna dla systemu po inicjalizacji BIOSu, bowiem sam Express Gate jest ładowany przed uruchomieniem warstwy HMI BIOSu. Istnieje możliwość wyłączenia Ekspress Gate, by nie przedłużać procedury startu całego systemu.
Pomiędzy slotami PCI i PCIe widoczna jest dodatkowa płytka zawierająca pamięć flash z "asusowym" systemem operacyjnym – Asus Express Gate (kliknij, aby powiększyć)
Wbudowany system staruje bardzo szybko, ładuje się dosłownie kilka sekund, choć ma ograniczoną funkcjonalność potrafi bowiem obsłużyć tylko 4 aplikacje – przeglądarkę internetową, odtwarzacz muzyczny, przeglądarkę zdjęć i Skype, ale opcje konfiguracyjne pozwalają na pewną personalizację systemu. Aplikacja nie widzi standardowo podłączonych pod płytę dysków twardych, nie obsługuje systemu plików NTFS, ale na szczęście obsługuje zewnętrzne nośniki wiec jest możliwość ściągnięcia np. sterownika i zapisania go na pendrive. Miłym by było, gdyby inżynierowie Asusa w przyszłości umożliwili manipulacje w podstawowym systemie za pośrednictwem swojego wynalazku, jego back up, czy choćby dodali jakieś narzędzia diagnostyczne typu Memtest.
(kliknij, aby powiększyć)
(kliknij, aby powiększyć)
(kliknij, aby powiększyć)
Jako że ostatnio modne staje się dbanie o środowisko (ile w tym prawdy, a ile obłudy to już zupełnie inna kwestia), producenci poza dostosowaniem się do normy RoHS starają się iść dalej. Własną ścieżkę wybrali producenci płyt głównych, jak np. Asus i jego EPU Six Engine. Ideą rozwiązania jest minimalizacja poboru energii przez komputer w stanach małego obciążenia. Niby nic nowego. Nie od dziś procesory wyposażone są w mechanizmy oszczędzania energii. Rozwiązanie Asusa ma jednak kompleksowo monitorować 6 podzespołów – procesor, kartę graficzną, chipset, pamięć RAM, dyski twarde i wentylatory. W stanach niskiego obciążenia są po prostu odcinane niektóre elementy – np. wyłączane niektóre z faz bloku zasilającego procesor. Program kontrolny pozwala na ustawienie 4 poziomów wydajnościowych z możliwością definicji własnych ustawień (np. poziomu napięcia CPU).
Scalak odpowiedzialny za obsługę EPU – Six Engine (kliknij, aby powiększyć)
Najlepiej działanie mechanizmu widać na przykładzie procesora. Standardowo CPU posiadał włączony EIST i C1E, co powoduje degradację zegara z 2,66GHz do 1,6GHz przy napięciu około 1,1V. EPU spowodowało obniżenie zegara jeszcze niżej, poprzez zmniejszenie taktowania FSB oraz dodatkowo obniżyło napięcie zasilające procesor do okolic 1V. W chwili wystąpienia wysokiego obciążenia – wszystko wraca do normalnych taktowań. EPU nie działa w przypadku manualnego overclockingu z poziomu BIOSu.
Panel kontrolny EPU. Zwracają uwagę parametry procesora w spoczynku (kliknij, aby powiększyć)
Pod obciążeniem wszystko wraca do normy. Co ciekawe procesor jest delikatnie "przekręcony". FSB zostało podniesione o 6MHz, a napięcie zasilające jest niżesz niż w czasie pracy bez zainstalowanego EPU. Płyta bez EPU zawyża FSB tylko o 1MHz. (kliknij, aby powiększyć)
Podsumowując opis płyty - rozplanowanie elementów jest w miarę dobre, ale od ideału odstaje, a to za sprawą chęci upchnięcia sporej ilości zabawek na ograniczonej przestrzeni. Umiejscowienie wtyczek zasilających i złącz FDD/IDE jest poprawne, a dosyć daleko rozsunięte graficzne sloty PCIe 2.0 ułatwiają instalację dwóch kart graficznych. Niestety w takim wypadku (użycie dwóch kart graficznych) pozostaje do dyspozycji tylko jedno złącze PCI umieszczone nad górnym portem graficznym i ewentualnie pojedyncze PCIe x1. Osoby posiadające pojedynczą kartę graficzną, ale z dwuslotowym chłodzeniem i posiadające starszą kartę PCI muszą korzystać ze złącza umieszczonego nad kartą VGA. Niestety tu może pojawić się kłopot. Jeśli taka karta ma pamięci umieszczone na awersie i rewersie, dojdzie do kolizji z omawianym slotem PCI. Kolejny zgrzyt, to nisko umieszczone sloty pamięci utrudniające instalację dłuższej karty PCI w górnym złączu - na szczęście taki sprzęt to rzadkość i większość kart ”kończy się” przed bankami pamięci. Inne zastrzeżenia można mieć do gniazdek napędów SATA. Cztery z nich mogą wchodzić w kolizję z długą kartą graficzną, bowiem tylko dwa złącza wychodzące z mostka południowego umieszczono równolegle do laminatu.
Pora na najważniejsze opcje regulacyjne BIOSu.
- FSB procesora 200 do 800MHz
- mnożnik procesora
- zmiana Performence Level
- strap 200, 266, 333 i 400MHz
- zegar portów PCIe: 100 do 180MHz
- mnożniki pamięci dla FSB 266MHz: 533, 639, 667, 709, 800, 852, 1066
- podstawowe timingi pamięci + alfa timingi
- napięcia:
- procesora do 0,85 do 2,1V (aby dostępne były wartości powyżej 1,7V trzeba przestawić zworkę na płycie)
- pamięci od 1,8 do 3,08V
- mostka północnego od 1,2 do 2,06V (wymaganie przełączenie zworki dla uzyskania wartości powyżej 1,76V)
- mostka południowego 1,1 do 1,3V
- napięcie szyny systemowej 1,1 do 1,9V
- napięcie PCIe SATA 1,5 do 1,8V
- napięcie CPU PLL 1,5-2,78V
- mnożniki napięć szyn CPU GTL i NB GTL
Monitoring niestety w stosunku np. do płyty Maximus Formula stanowi krok wstecz. Obejmuje on tylko najważniejsze parametry: napięcie procesora i linii zasilających 3.3V, 5V i 12V. Brak napięć mostków czy pamięci. Temperatura podawana jest również ledwie dla procesora i systemu. Opcja regulacji prędkości obrotowej obejmuje 2 wentylatory.
W większości przypadków sprawnie działa awaryjne przywracanie BIOSu, gdy użytkownik przesadzi z podkręcaniem. Tylko raz zdarzył się przypadek, gdy płyta odmówiła posłuszeństwa. Kombinacja zbyt niskiego napięcia zasilającego CPU, wymuszonego strapa 400MHz i zbyt wysokiego zegara pamięci to zbyt wielkie wyzwaniem dla początkowych wersji BIOSu - płyta nie podnosiła się. Koniecznym było użycie magicznej zworki... Ostatecznie winnym okazał procesor w starym steppingu B1, który na obecnych wersjach BIOSu nie bardzo lubi się ze strapem 400MHz. Nowsze odmiany CPU działały całkowicie poprawnie i BIOS prawidłowo reagował na wszelkie awarie.
Użyteczna w chwilach wpadki okazuje się opcja tworzenia i zapisania własnego profilu ustawień BIOS. Dzięki temu możliwe jest szybkie załadowanie odpowiednich do obecnych potrzeb ustawień. Mimo że BIOS zapamiętuje tylko 2 profile, kolejne można nagrywać na dyskietkę i ładować w zależności od potrzeb.
Zawartość opakowania (kliknij, aby powiększyć)
Pudełko zawiera po jednym kablu PATA i FDD, 8 kabli SATA z przejściówkami zasilającymi, śledź z portami USB i FireWire. Pustą przestrzeń wypełnia wentylator przeznaczony do montażu na radiatorach bloku zasilającego oraz przejściówka ułatwiająca podłączanie przewodów obudowy do płyty.
|
poprzednia strona (Chipset Intel P45) 
